Huisbezoek

'Samen met mijn duo-collega ging ik vanmiddag voor het eerst op huisbezoek' las ik in de column van Laura de Groot. Zij is een jonge juf die in het schooljournaal, het onderwijsmagazine voor CNVleden, schrijft over haar ervaringen als starter in het basisonderwijs. Op huisbezoek? Zijn er nog juffen en meesters die de tijd nemen om bij hun kleuters thuis op bezoek te gaan? Dat zou fantastisch zijn! Ik zie in gedachten nog het stralende gezicht van de kleuter, bij wie wij vorig jaar (om te praten over de overgang naar groep drie)op bezoek gingen. Hij maakte tekeningen voor ons, we speelden met de lego en voerden tegelijk een heel zinvol gesprek over zijn ontwikkeling. Ik was zo blij met de vragen die de ouders stelden, de tijd die we hadden om daar uitgebreid op in te gaan, de aandacht die er was. We stonden als het ware met z'n vieren een uurtje om de kleuter heen en dat was goed. Vroeger ging ik ieder jaar bij alle kleuters op bezoek. Ik ken juffen die met kleuters mee naar huis gingen om te lunchen. Dat zou nu niet meer kunnen, er is altijd wel iets te regelen of te bespreken tussen de middag. Maar gezellig na schooltijd, bij de juf achter op de fiets naar jouw huis en dan samen een kopje thee drinken. Ik weet het nog zo goed hoe een kleuter dan de volgende dag anders naar mij keek. Met een soort blik van verstandhouding. De juf is bij mij thuis geweest en heeft gezien hoe ik daar woon en speel. Ze kent mij weer wat beter en ik ken haar wat beter. We voelen ons meer thuis bij elkaar, dat maakte het huisbezoek zo waardevol. En het kan dus nog steeds. Ga jij op huisbezoek? Of mis je het? Zullen we allemaal weer gaan?!

Tip voor Sinterklaas

Eigenlijk is het tot half november het 'verboden woord'. Sinterklaas, ik wil het nog niet horen. Als hij eenmaal voet aan wal gezet heeft, ben ik gek op die oude man. Het hele feest vier ik vol overgave. Surprises en gedichten maken, ik doe niets liever. En dan nu toch alvast een stukje over vijf december. Ik las vorige week in Trouw een boeiend verhaal over de uitvinder van de Kapla en wist meteen: Hier ga ik over schrijven. Voor wie nieuwsgierig is, dit is het artikel uit de krant: http://www.trouw.nl/tr/nl/4504/Economie/article/detail/3331400/2012/10/14/Er-bestaat-maar-een-plankje.dhtml

Jaren geleden kocht ik de eerste kaplaplankjes voor mijn eigen kinderen. Later voor mijn neefjes en nichtjes en bij oma en opa bracht ik ook een doos. Als we dan op familieweekend naar Zeeland gingen nam iedereen de Kapla mee en werden er superhoge torens gebouwd, fantastische gebouwen bedacht en eindeloze vangrail langs snelwegen gelegd. In de klas is dat laatste ook een geliefde bezigheid.

Ik zou nog een heel verhaal kunnen schrijven over waar spelen met Kapla allemaal goed voor is. Als je de foto's ziet van spelende kinderen dan lijkt mijn tekst overbodig.Het is zo duidelijk dat hier grote betrokkenheid is bij het spel. Als je je dan ook nog voorstelt hoe de gebouwde torens omgegooid worden en wat een plezier dat geeft dan geloof je vast wel dat Kapla ook heel goed is voor de fijne motoriek, de concentratie en het ruimtelijk inzicht. Om echt te weten hoe het is om met Kapla te spelen kun je op zaterdag 3 november in bijna alle echte speelgoedwinkels van Nederland gaan bouwen. Het is dan Kapladag. Op de website www.kapladag.nl lees je er alles over. Ik heb geen aandelen bij de kabouterplankjes fabriek en werk ook niet bij een reclamebureau. Gewoon een tip van een enthousiaste juf aan alle hulpsinterklazen van Nederland en Belgie. Ga alvast sparen, en koop een cadeau voor jaren!

Mogen kleuters kiezen?

'Ik wil niet verven, ik kan niet verven, ik heb geen zin, stilte en een paar vragende ogen die mij aankijken.' Daar zitten ze, op vrijdagochtend aan de 'verftafel.' Vier jongetjes die de hele week iets anders gekozen hebben dan schilderen. Gewoon, omdat ze liever spelen, geen vieze handen willen, niet van schilderen houden, redenen genoeg waarom je liever niet gaat schilderen. Ik snap dat wel en wil tegelijk toch dat ze ervaren hoe het is om een kwast vast te houden, in de verf te dopen en je eigen idee op papier te zetten. Tegelijk vraag ik mij af of het zinvol is om de kleuters te verplichten om te schilderen. En hoe eerlijk ben ik als ik ze eerst laat kiezen en dan uiteindelijk op de laatste dag van de week toch verplicht om aan de verftafel aan de slag te gaan. Vroeger dacht ik daar niet over na. De klas bestond uit vijf groepjes. Iedere groep had een kleur en ik rouleerde de groepjes tijdens de werkles. Er waren altijd vijf onderdelen in zo'n les. Een groep deed iets met papier: Scheuren, knippen, vouwen of prikken bijvoorbeeld. Een groep was bezig met een verf of tekentechniek: Wasco, ecoline, vingerverf of bordkrijt, met een kleur schilderen of mengen. De derde groep was de bouw/constructiegroep die speelde met blokjes of lasy of duplo of in de bouwhoek. Dan had je nog de kleigroep die altijd met echte klei speelde. Soms maakte ik voor de verandering brooddeeg en de zandtafel beschouwde ik ook als onderdeel van klei. De vijfde groep werd de functiegroep genoemd. Daar had ik altijd wat moeite mee. Het was het groepje waarmee je met kleuren, vormen of begrippen werkte. Ik maakte daar vaak een gezelschapsspelgroep van. Daarbij kwamen tellen en kleuren wel aan bod.

Herkennen de oude Klossers de indeling? De hoeken, wanden en vloer hoorden in zo'n werkles allemaal gebruikt te worden. Ik heb er in ieder geval aan over gehouden dat ik kleuters nog heel graag op de vloer laat spelen. Ook maken de klei, bouwen,papier en teken/verf activiteiten nog altijd een groot deel van mijn werk en speeldeel van de dag uit. Er is meer spelen bij gekomen. De poppenhoek en de bouwhoek, de taalhoek en de gang zijn elk dagdeel in gebruik. Vroeger zette ik echt geen cdspeler met een cd van Vivaldi er in, in de gang en liet daar een groepje kleuters een half uur lang bij dansen en springen. Nu denk ik: Dat is zo goed voor ze, lekker in beweging zijn op muziek, zelf je rol bepalen, een spel verzinnen. Niet iedereen houdt van bewegen op muziek en dat laat ik dan wel vrij. Verplicht dansen op de gang, nee toch zeker? Maar: Ik geef de kleuters wel die verfkwast en verwacht dat ze daar iets mee doen. Is het inconsequent? Hoe pak jij zoiets aan in jouw klas? Mogen kleuters kiezen? Hoe organiseer jij het werken en spelen?

Kijk?!

Wie werkt er graag met kleuters? Hoe ging de klassenverdeling dit jaar bij jou op school? Stonden er juffen of meesters in de rij voor de kleutergroepen of keken ze een beetje voor zich uit en staarden naar het plafond of naar hun kopje thee toen de vraag kwam:'Wie wil er dit jaar graag de kleuters?' Tot nu toe begreep ik nooit zo goed waarom veel mensen niet kozen voor het juf zijn in een kleutergroep. Er is in groep 1 en 2 nog zo veel tijd en ruimte om van alles te beleven. Elke dag opnieuw de wereld om je heen ontdekken. In verwondering met de kleuters door de seizoenen gaan. Heel veel vieren, vreugde en verdriet delen. Zingen en muziek maken. Tekenen en schilderen, bouwen en boetseren, spelen met zand en water, appelmoes maken, slakken zoeken, prentenboeken lezen, in de hoeken spelen. Ik kan eindeloos doorgaan met opnoemen waar de kleuters en ik zelf plezier aan beleven. En soms zijn er momenten waarop ik denk. Aha, nu snap ik het. Gistermiddag was zo'n moment. We gingen naar een cursus over het leerlingvolgsysteem KIJk! Ik werd er moedeloos van. Het invullen van al 17 ontwikkelingslijnen op een 7 puntsschaal voor 28 kleuters. Wanneer zou je dat moeten doen? De tijd vinden om al die punten echt te zien? En de belangrijkste vraag voor mij 'Waarom zou je het doen?'Is er een kleuterjuf die om zo'n systeem gevraagd heeft? Heb jij zo'n systeem nodig om iets over een kind te kunnen vertellen? In de krant las ik zaterdag een verhaal over leven in een cultuur van angst of een cultuur van vertrouwen. Daar heeft dit registreren in Kijk!naar mijn gevoel alles mee te maken. Het is zo zielloos, technisch, calculerend. Zo helemaal het tegendeel van wat ik ervaar tijdens een dag op school. Als dit de manier van werken met kleuters wordt, dan snap ik het wel, dat mensen denken, 'laat dat maar aan iemand anders over.' En eigenlijk roep ik HELP, zeg me dat het niet waar is. Dat het mee valt, dat het over gaat, dat het goed komt met de kleuters en met mij ;-)