'Ik wil niet verven, ik kan niet verven, ik heb geen zin, stilte en een paar vragende ogen die mij aankijken.' Daar zitten ze, op vrijdagochtend aan de 'verftafel.' Vier jongetjes die de hele week iets anders gekozen hebben dan schilderen. Gewoon, omdat ze liever spelen, geen vieze handen willen, niet van schilderen houden, redenen genoeg waarom je liever niet gaat schilderen. Ik snap dat wel en wil tegelijk toch dat ze ervaren hoe het is om een kwast vast te houden, in de verf te dopen en je eigen idee op papier te zetten.
Tegelijk vraag ik mij af of het zinvol is om de kleuters te verplichten om te schilderen. En hoe eerlijk ben ik als ik ze eerst laat kiezen en dan uiteindelijk op de laatste dag van de week toch verplicht om aan de verftafel aan de slag te gaan.
Vroeger dacht ik daar niet over na. De klas bestond uit vijf groepjes. Iedere groep had een kleur en ik rouleerde de groepjes tijdens de werkles. Er waren altijd vijf onderdelen in zo'n les. Een groep deed iets met papier: Scheuren, knippen, vouwen of prikken bijvoorbeeld. Een groep was bezig met een verf of tekentechniek: Wasco, ecoline, vingerverf of bordkrijt, met een kleur schilderen of mengen. De derde groep was de bouw/constructiegroep die speelde met blokjes of lasy of duplo of in de bouwhoek. Dan had je nog de kleigroep die altijd met echte klei speelde. Soms maakte ik voor de verandering brooddeeg en de zandtafel beschouwde ik ook als onderdeel van klei. De vijfde groep werd de functiegroep genoemd. Daar had ik altijd wat moeite mee. Het was het groepje waarmee je met kleuren, vormen of begrippen werkte. Ik maakte daar vaak een gezelschapsspelgroep van. Daarbij kwamen tellen en kleuren wel aan bod.
Herkennen de oude Klossers de indeling? De hoeken, wanden en vloer hoorden in zo'n werkles allemaal gebruikt te worden. Ik heb er in ieder geval aan over gehouden dat ik kleuters nog heel graag op de vloer laat spelen. Ook maken de klei, bouwen,papier en teken/verf activiteiten nog altijd een groot deel van mijn werk en speeldeel van de dag uit. Er is meer spelen bij gekomen. De poppenhoek en de bouwhoek, de taalhoek en de gang zijn elk dagdeel in gebruik.
Vroeger zette ik echt geen cdspeler met een cd van Vivaldi er in, in de gang en liet daar een groepje kleuters een half uur lang bij dansen en springen. Nu denk ik: Dat is zo goed voor ze, lekker in beweging zijn op muziek, zelf je rol bepalen, een spel verzinnen. Niet iedereen houdt van bewegen op muziek en dat laat ik dan wel vrij. Verplicht dansen op de gang, nee toch zeker?
Maar: Ik geef de kleuters wel die verfkwast en verwacht dat ze daar iets mee doen. Is het inconsequent? Hoe pak jij zoiets aan in jouw klas?
Mogen kleuters kiezen? Hoe organiseer jij het werken en spelen?
Ja, ik begrijp het. Heb er ook moeite mee. Als ze het écht niet willen, doe je daar niks aan, vrees ik. Dan heb nog niet de goeie ingang.
BeantwoordenVerwijderenDat laatste daar concentreer ik me dan op. Is er een manier waarop ze het wél leuk vinden? Bijvoorbeeld samen met een vriendje of door (voor het eerst) zand door de verf te mengen en dat zij dat dan mogen uitproberen, zoiets.
Leuke vraag, ben benieuwd wat er komt aan reacties. Ik vind namelijk wel dat je gelijk hebt dat je het alle kinderen wil laten ervaren.
Ja, misschien is het de kunst van het verleiden ;-) Vaak gebruik ik daar een handpop voor. Die wil dan iets gaan proberen en vindt eht moeilijk en heeft hulp nodig of durft het niet alleen. Dan zijn er altijd kleuters die graag mee willen doen/helpen. Het prentenboekboek 'De stip' lees ik ook graag voor. Ken je het? Bedankt voor je reactie Joyce, ik ben ook nieuwsgierig naar reacties van anderen ;-)
BeantwoordenVerwijderenIk herken mezelf in die inconsequente aanpak - idd verlang ik te dikwijls van kleuters dat ze de beeldende activiteiten wél allemaal doen - terwijl ik ze voor het dansen/ andere activiteiten... niet verplicht
BeantwoordenVerwijderenEen van de grootste redenen daarvoor is wellicht dat het vrijwel de enige activiteitjes zijn waarmee je resultaat kan tonen aan ouders, ouders vinden het ook leuk dat hun kleuter ook met een zelfgemaakte paddestoel naar huis komen ;-)
Ik heb wel nog niet echt kleuters gehad die niét willen schilderen - wel willen ze niet altijd schilderen op het moment dat ik het aanbied - en daar kan dan over 'onderhandeld' worden - bijv een tijdstip - dag afspreken waarop ze wél gaan schilderen
Haha, bewijsmateriaal maken ;-) En wat je schrijft over 'niet willen op dat moment' dat zie ik ook. Ik had de afgelopen week een groepje dat elke dag 'Jakkiebak, kippenkak' en pinguin party(erg leuke spellen) wilde spelen en daarna andere dingen ging doen. Dat vind ik eigenlijk het allermooiste dat ze uit zichzelf zo'n zin hebben om een bepaald spel of een activiteit te gaan doen. Dan is de betrokkenheid het grootst :-)
BeantwoordenVerwijderenBij mij in de klas hebben we op maandag de 'techniek van de week'. De kleuters weten dat dit een 'moetje' is en eigenlijk lukt dit wonderwel goed. Het even experimenteren en dan ontdekken dat je het eigenlijk wel leuk vind. Geweldig om te zien. Gedurende de week zijn de beeldende opdrachten een 'magje'. Per project moeten de kleuters wel één knutsel doen. Dit gaat wel goed. Buiten mijn beeldende opdrachten heb ik ook een contractwerk dat een moetje is en dit worden er op het einde drie. Daar steek ik rijgen, spelen in een hoek waar ik zie dat er bijna niet word gespeeld, onderzoekswerk, wiskunde, ... in. Ik heb niet het gevoel dat mijn kleuters worden gepucht, maar ze maken er ook niet echt problemen van.
BeantwoordenVerwijderenDat doet mij denken aan een juf van groep drie die van een kind in haar klas de vraag kreeg: 'Moet het of mag het?' toen ze een werkblad van VeiligLerenLezen gingen maken. Grote verbazing bij deze juf. Natuurlijk moet het! Gelukkig mag het bij de kleuters heel vaak!
BeantwoordenVerwijderenZelf heb ik nog nooit een kind in de groep gehad die echt niet wilde schilderen. Is het omdat ze bang zijn voor vieze vingers? Probeer dan dit eens uit: Neem een wit vel papier. doe daar druppels verf op( dik) leg daaroverheen een stuk cellofaan en laat ze de kleuren door elkaar drukken:)!Haal het cellofaan van het papier af en je het 2 "produkten" succes verzekerd en geen vieze vingers! Daarna heb je een mooi gekleurd vel papier, met kleuren die in elkaar overgelopen zijn( "he, geel en rood wordt oranje juf!")
BeantwoordenVerwijderenEn als je het met acrylverf zou doen dan blijft het ook op het cellofaan zitten en kun je er een mooie raamhanger van maken!
Wat een gave tip! Ik ga het uitproberen, dankjewel!
BeantwoordenVerwijderenJeetje wat een moeilijke vraag... Ja kinderen zouden moeten kunnen kiezen...Maar soms weten ze niet wat ze missen, omdat ze het niet eerder hebben mee gemaakt... Omdat ze die ervaringen niet hebben opgedaan. Kinderen vinden dingen vaak nog heel eng, maar met een beetje hulp durven ze het vaak wel, maar die stap is soms heel erg moeilijk en heel erg groot.
BeantwoordenVerwijderenMogen kinderen Nee zeggen... Of moeten ze altijd maar doen wat er gezegd wordt. Het is goed om te leren dat je nee kan zeggen.. Er zijn genoeg mensen die geen nee kunnen zeggen dus is het goed om dit vroeg te leren... Maar kinderen moeten ook leren dat je wel eens iets moet doen wat je niet leuk vind. Want dat gebeurd ook in de echte ("grote boze") wereld... :o)
Zo.. dus wel latig deze vraag...
Dat staat haaks tegen over elkaar....
Ik denk dat het goed is dat met kleine dingen een kind nee leert zeggen. In dit voorbeeld zou ik dus zeggen dat de kinderen nee zouden mogen zeggen op het verven.. De andere activiteiten hebben ze zonder morre gedaan.. En ouders zijn blij met elk knutseltje dat ze mee krijgen.. (altans deze papa en mama wel) En het maakt niet uit wat het is.. Jullie doen zoveel leuke dingen.. Dat dit ene verf werkje niet mist in een collectie van leuke werkjes.. Zeggen deze kinderen nu altijd nee.. Dat is het wel goed om een keer te zeggen dat het nu wel moet... En zo leren ze van alles.
Leuk hoor zo'n vraag waar je even over moet nadenken wat je er nu echt van vindt omdat wat je vind zo tegenstrijdig is.
En heel erg leuk dat jij er zo'n uitgebreid antwoord op geeft Sandra! Wat kun je veel afwegingen maken he, bij zo'n simpele vraag ;-)
BeantwoordenVerwijderenZo doe ik het:
BeantwoordenVerwijderenHeel veel dingen mogen . Soms moet je iets. Het is school en daar moet je wel wat leren of werken.
Ik zie het voor me als een schilderij : binnen de lijst is heel veel mogelijk , maar er zijn beperkingen : de lijst.
Bv je moet een tekening maken van jezelf. Of je moet opruimen.of je moet gymen. En nee niet met de bal. We gymen met groot materiaal .
Ik zie dat grenzen mogelijkheden bieden. Houvast en uitdaging.
Heel misschien lijk ik nu een statisch saai iemand. Het tegendeel is waar ik hou van kleuters en hun oneindige ideeën. Super. Geweldig.
Dankjewel Mim, voor het delen van jouw visie! En wat heerlijk dat je zo vol overtuiging kunt zeggen dat je van kleuters houdt, dat wens ik iedere kleuterjuf toe.
VerwijderenBij ons op school weten de kinderen dat er aan het begin van het thema nieuwe werkjes worden uitgelegd en dan hebben ze 2 weken de tijd om deze te doen. Ze krijgen een werkkaart waarop ze deze kunnen doorstrepen als het werk af is (dit wordt natuurlijk gecontroleerd). Er is op deze manier nooit gezeur over iets niet willen doen. Sommige kinderen vinden iets natuurlijk wel moeilijk, maar dat mag, je kunt niet overal goed in zijn. Zo is er de vrijheid van doen wat je op dat moment wilt en toch wordt alles uiteindelijk gedaan door iedereen.
BeantwoordenVerwijderenEen werkkaart, daar heb ik nog niet eerder van gehoord. Weet je waar het gebruik van een werkkaart vandaan komt? Is het misschien montessori? Of OGO?
BeantwoordenVerwijderenje hebt inderdaad kinderen die steeds hetzelfde kiezen en bepaalde act. niet.
BeantwoordenVerwijderenhet is dan inderdaad de kunst om een invalshoek voor die kinderen te zoeken waardoor ze interesse krijgen. Je kan dan misschien prenten of voorwerpen (Cars, Pokémon, ...) waar ze van houden gebruiken om te schilderen of om er iets rond te schilderen. Ook regelmatig ander materiaal (spatels, doeken, rollers,...) en papier (prenten, behangpapier, kranten,...) bij de verfhoek leggen
Bij ons in de klas schenken we ook veel aandacht en mogen de kleuters uitleg geven bij gemaakte werkjes, zowel knutsel als bouwwerken. Dat stimuleert ook wel
Dank, Gerda voor je tips en het mee denken! Rollers en spatels, daar heb ik nog nooit iets mee gedaan, lijkt mij wel gaaf.
BeantwoordenVerwijderen